Ali
Özgenç
Algoritma
Yönetim Danışmanlığı Yönetici Ortağı
Keiretsu
Forum Türkiye Ortağı
İnoşimciler
Ekonomik büyüme ile girişimcilik arasında pozitif bir
ilişki olduğu konusunda bir fikir birliği var. Türkiye’ye baktığımızda da
KOBİ’ler toplam istihdamın %80’ini oluşturuyorlar. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
2006 verilerine göre Türk sanayi firmalarının %99.3’ü KOBİ’ler ve bunlar da
sanayi kesiminde istihdamın %56’sını oluşturuyorlar.
İnsan Niye
Girişimci Olur?
Girişimci, Wikipedia’da yeni bir şirket, teşebbüs veya
fikre sahip olup, onun içerdiği riskler ve sonuçların sorumluluğunu önemli
ölçüde üstlenen kişi olarak tanımlanıyor. İnsanların girişimci olmak için önde
gelen nedenleri, gelirlerini artırmak, iş güvencesine kavuşmak ve bağımsız
çalışmak yani kendi patronu olmak. Girişimciler genellikle yapmak istedikleri
işi yapıyorlar, risk alıyorlar, fırsatları belirleyip yararlanıyorlar, engeller
karşısında kararlılık sergiliyorlar, esnekler. Girişimcilerin önemli bir kısmı
bilinen ve sıradan işleri yapıyorlar. Yani yapılagelen işlerden bir tane daha
yapıyorlar. Endeavor Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu
Türkiye’deki girişimcilerin %80’inin iş bulamadığı, yani mecbur kaldığı için
kendi işini kurduğunu söylüyor. Öte yandan belli bir grup girişimci var ki,
bunlar yaratıcı ve inovasyoncular. Öngörü sahibiler. Herkesin baktığı yere
bakıp, herkesin görmediği bir şeyi görüyorlar.
İnovasyoncu
Girişimciler
Bugün 96.000 çalışanı ve 53 milyar Dolar cirosu ile
dünyanın en büyük bilgisayar üreticisi olan Dell, Michael Dell’in Texas
Üniversitesi’ndeki yurt odasında 1.000 Dolar ile kuruldu. Dell’in kafasında,
sipariş üzerine müşterinin istediği bilgisayarları üretip posta ile yollama
şeklinde bir iş modeli inovasyonu vardı.
Disleksi hastalığı yüzünden okuma zorluğu olan Richard
Branson, 16 yaşında okulu bırakıp Londra’da iş hayatına atıldı. 1971 yılında
Virgin Records adlı ilk plak mağazasını açtı. 1980 yılında farklı bir iş
modeliyle Virgin Havayolları’nı kurdu. Bugün çeşitli alanlarda 350 şirketi var.
Steve Jobs, 1970’lerin başında Xerox’un PARC adlı
Araştırma Merkezi’ni gezerken Xerox’un geliştirdiği teknolojileri içeren
dünyanın ilk PC’lerinin raflarda durduğunu gördü ve Apple’ı kurarak bu
inovasyonları ticarileştirdi. Daha sonra yine başka fırsatları görerek
multimedya ve iletişim işine girdi. Bugün Apple dünyanın en beğenilen şirketi.
Haluk Okutur, 2001 krizinde bankaların boşalttığı merkezi
bölgelerde Simit Sarayı dükkanlarını açtı. 2 TL’lik menüleriyle kriz zamanında
en yoğun talep alan yiyecek zinciri oldu. Alphan Manas da İddaa ve Deniz Taksi
gibi inovasyonların uygulayıcısı.
Bu insanların hepsinin ortak bir özelliği var. Onlar hem
girişimci hem de inovasyoncu. Yani ino-şimciler. Gerçek anlamda iz bırakanlar
ve ekonomik gelişmeye katkıda bulunanlar da bu isimler. Bir zamanlar devlet
memuru olmayan iş sahibi sayılmazmış. Şimdi de en azından iş hayatına yeni
başlayanlar için, bir şirkette profesyonel olmayanlar sayılmıyor. Gençler de bu
şartlanma ile yetiştiği için girişimcilik öncelikli ilgi alanları olmuyor.
Üniversite mezunlarının dikkate değer bir kısmının iş
bulamadığı Türkiye’de girişimciliğin gündeme taşınması ve desteklenmesi önemli.
Ancak gerçek değer taşıyan girişimciliğin inovasyoncu girişimcilik olduğu ve
asıl desteklenmesi gerekenlerin de bu grup olduğu unutulmamalı.
