Keiretsu Forum Türkiye
üyelerinden başarılı işadamı Aydonat Atasever, tecrübeli bir melek yatırımcı
olarak bülten için görüşlerini paylaştı. “Girişimcinin gözlerinde göreceğiniz
ışık, benim için en büyük önemi taşır” ifadelerini kullanan Atasever, Keiretsu
Forum’un dünya Keiretsu ofisleri ve yatırımcılarıyla diyalog kurmaya imkan
vermesinin ve girişimcilere yatırım yapma olanağı tanıyor olmasının büyük bir
fayda sunduğunun altını çizdi.
Türkiye’de Melek Yatırımcılık yeni olsa da dünyada uzun
süredir uygulanan bir model. Türkiye’ye neden bu denli geç girdiğine
inanıyorsunuz?
Bence melek
yatırımcılığın oluşması için öncelikle ölçeklenebilir projelerin oluşabileceği
piyasa şartlarının hazır olması gerekliydi. Bankacılık sektörünün gelişmesi,
internet kullanımının yaygınlaşması, kredi kartı penetrasyonun artması gibi.
Türkiye'de konvansiyel ticareti devam ettiren 80’ler kuşağının, ticari hayatın
dinamiklerinin değişmesi ile 90’lı yıllarda üniversiteden mezun olan
girişimciler tarafından, farklı teknolojik faydaları da kullanarak çok güzel
projeler ortaya koymaya başlamaları ticaret hayatını değiştirdi. Bildiğiniz
gibi yurt dışında da melek yatırımcılığın başlangıcı 80’li yılların sonunda
olmuştur.
Batılı ülkelerdekileri yatırımcılarla Türk melek
yatırımcıları kıyasladığınızda fark görüyor musunuz?
Türk melek yatırımcıları
yapacakları yatırımda, projenin gelişmişlik derecesine ve gelir modeline,
girişimciye oranla daha fazla önem gösteriyorlar. Melek yatırımcılığın
temelinde girişimcinin gözlerinde göreceğiniz ışığın önemi, benim gözümde büyük
öncelik taşır. Yurt dışında girişimci profili önemli bir yer kaplamaktadır.
Siz de internetteki yaratıcı projelerinizle iş hayatında
başarılı oldunuz. Başarılı bir yatırımınızı paylaşabilir misiniz? İyi bir
yatırımın temelinde zamanlama, özgün fikir ve yaratıcılığın etkileri nasıldır?
Ben Türkiye'deki belki
de en şanslı melek yatırımcı profilinden bir tanesiyim. Türk internetinde
başarılı olmuş ve en büyük çıkışı gerçekleştiren GittiGidiyor projesinin ilk
melek yatırımcısıyım. Bunda tabii ki projeyi kurgulayan Burak Di̇vanlıoğlu ve
Serkan Borançılı'nın üniversite yıllarından yakın arkadaşlarım olması, onların
ne kadar başarılı olabileceklerini çok kolay bir şekilde görebilmemi sağladı.
Söylediğim gibi girişimci en önemli unsur. Sonra zamanlama projenin başarılı
olmasında bence ikinci etken. Henüz piyasa veya kullanıcı şartlarının hazır
olmadığı çok özgün bir proje veya fikrin zaman içerisinde kaybolup gittiğini
çok yaşadık. Özgün fikir olayı benim için en son gelebilecek etken.
BİR KOLTUĞA 5 KARPUZ SIĞDIRMAYIN
Türkiye’de genç nesil yeni girişimlere imza atıyor. Siz
tecrübeli bir girişimci olarak, genç girişimcilere hangi önerilerde
bulunursunuz?
Her şeyden önce
kendilerine inandıkları tek bir projeye konsantre olarak çalışmaları
gerektiğini söylemek istiyorum. Bugün gençlerimizin hepsi pırlanta gibi ve her
gün yeni bir fikir yaratacak potansiyele sahipler. Onun için karar verdikleri
projede azim ile konsantre olarak, bir koltuğa 5 karpuz sığdırmaya çalışmadan
ilerlemeleri gerektiğini söylemek istiyorum. En önemli ikinci konu ise sabır.
Yapacakları projeyi, asla tek seferde çıkarıp büyük vole vurma amacı ile
kurmamaları gerekir. Azim ile uzun süreli başarılı olmak için geliştirecekleri
işleri, eğer gerekli olursa bir gün satış yoluna girebilir. Ancak her başarılı
iş modeli zaten eninde sonunda para kazanır hale gelecektir.
Melek yatırımcılar bir girişime destek verirken nelere
dikkat etmelidir?
Girişimci, girişimci ve girişimci.
Benim bugün hem keyif aldığım hem de çok daha büyüyeceğine inandığım
Türkiye'nin en önemli “intelligent email marketing” dalında Setrow.com adında bir yatırımım
var. Bu yatırımı yapmadan önce projenin girişimcisi ile başka bir projesi için
görüşmüştük. Projesini beğenmemiş fakat kendisinin azmine, çalışkanlığına ve
farklı bakabilen görüşlerine hayran olmuştum. Uzun süre ilişkimizi koparmadık,
görüştük fikirlerimizi paylaştık ve bir gün bana başka bir proje fikri ile
geldiği zaman “Budur” demiştim. Bence girişimci benim melek yatırımcılık
tarafımda yüzde 60 en önemli unsur.
Keiretsu Forum bünyesinde birçok farklı ve inovatif
yatırımcı var. Bu kişiler yeni ve çok kimsenin bilmediği alanlara yatırım
yapıyor. Bu tür inovatif işlere Keiretsu Forum’un ne tür katkıları oluyor?
Keiretsu Forum benim
için uzmanlık alanımın dışında farklı birçok iş dalında, girişimciler ile
tanışmamı ve benim dünyamın dışı ile irtibat kurmamı sağlıyor. En büyük faydası
ise diğer dünya Keiretsu ofisleri ve yatırımcıları ile devamlı diyalog
kurabiliyor olmamız. Hatta beraber gerek buradaki gerekse yurt dışındaki
girişimcilere yatırım yapma olanağı tanınıyor olması.
Siz girişimlerde bulunduğunuzda ne tür zorluklarla
karşılaştınız?
Ben girişimcilere
projelerinde sadece finansal yatırımcı olarak değil, kendi tecrübelerim
doğrultusunda yardımcı olmayı da çok seviyorum. Bazı girişimciler bunların
dozunu ayarlayamayıp beklenti çıtasını çok yukarıya çektiği zaman bu zorluk
yaratabiliyor.
İlk girişimi yaptığınızda yanında Keiretsu Forum olsaydı
bugün çok daha farklı bir konumda mı olurdunuz? Keiretsu Forum o dönemde
olsaydı neler değişirdi?
Bence Keiretsu benim ilk
melek yatırımcılığa başladığım dönemde olsaydı, şu anda belki piyasada
bildiğimiz başarılı projelerin çoğunda küçük ortak olarak bulunuyor olurdum.
Keiretsu organizasyonu bizler gibi yoğun iş temposunda çalışan kişiler adına
profesyonel akıllı bir çalışanımız. Yatırım yapılacak projelerin arama
araştırma profesyoneli. Ayrıca o dönemde girişimciler de yatırımcılara ulaşma imkânı
bulamıyordu. Onun için sadece arkadaş aile destekleri ile ayakta kalmaya
çalışıyor bazı başarılı olabilecek projeler bile finans eksikliği sebebiyle
kaybolup gidiyordu. Keiretsu bunlara da kolayca çözüm olabilirdi.
Aydonat Atasever
Keiretsu Forum Türkiye
Yönetim Kurulu Başkan Vekili